Nie tylko Waty

W naszej kolarskiej codzienności bardzo dużą uwagę poświęcamy na pracy nad dyspozycją fizyczną. Od okresu przygotowawczego aż po szczyt sezonu poprzez specyficzne metody i formy treningowe dążymy do osiągnięcia jak najwyższych parametrów fizjologicznych, generowanych mocy, optymalnej masy ciała czy parametrów krwi.

Tak to prawda, kolarstwo jest dyscypliną wytrzymałościową, a optymalna wydolność jest kluczowym elementem pozwalającym osiągnąć sukces. Ale…

Czy zawsze mocniejszy oznacza szybszy…?

Wielokrotnie spotkałem się z sytuacją, gdzie zawodnik dysponujący lepszymi parametrami wydolnościowymi, generujący na co dzień wyższe moce w bezpośredniej rywalizacji nie był w stanie nawiązać walki z teoretycznie słabszymi rywalami.

Jak się okazuje elementów układanki, które składają się na ostateczny wynik poza dyspozycją fizyczną jest znacznie więcej i są one równie ważne jak wydolność, którą dysponujemy.

Przyjrzyjmy się zatem kilku aspektom które bywają pomijane lub marginalizowane w karuzeli ciągłej walki o waty. Omówmy te najczęstsze tj. technika, taktyka, sprzęt, psychologia.

Technika – w teorii „umiejętność ekonomicznego i celowego wykonania zadania ruchowego, specyficznego dla określonej dyscypliny sportu”.

Bardzo często zarówno w amatorskim jak i zawodowym kolarstwie spotykamy się z sytuacją, gdzie wypracowana przewaga zostaje zaprzepaszczona przez techniczne braki. Oczywiście w kolarstwie górskim element ten niezaprzeczalnie ma fundamentalne znaczenie, ale tak naprawdę każda dziedzina kolarstwa wymaga posiadania umiejętności panowania nad rowerem w trudniejszych technicznie momentach wyścigu czy też poruszania się w grupie. Właściwe wykorzystanie umiejętności i sytuacji na trasie pozwala na ekonomiczne gospodarowanie energią, a także unikanie ewentualnych niepotrzebnych strat.

Moim zdaniem, szczególnie w okresie przygotowawczym czy w tygodniach regeneracyjnych warto poświęcić część jednostek treningowych na treningi ukierunkowane na umiejętność prowadzenia roweru i wyrobieniu właściwych nawyków ruchowych, które pozwolą na podniesienie ekonomiki jazdy.

Następny element to taktyka – „przemyślany sposób prowadzenia walki sportowej przy odpowiednim dostosowaniu się do okoliczności celem osiągnięcia najlepszego wyniku.”.

Właściwe gospodarowanie siłami, optymalne ustawienie się w grupie, wybór właściwego momentu do ataku czy odpuszczenia, ale też odpowiednio rozplanowane odżywianie. Czynniki często pomijane, a również wymagające treningu i zaangażowania.

Wcześniejsze ustalenie i wizualizacja przebiegu wyścigu mogą być kluczowe w osiągnięciu wymarzonego celu niezależnie czy jest nim zwycięstwo, ukończenie zawodów czy pokonanie kolegów na okolicznej ustawce.

Przejdźmy do sprzętu – defekt to koszmar każdego kolarza. Zmierzając pewnie po wynik nagle twój rower odmawia posłuszeństwa, sytuacja bardzo częsta, pytanie czy możemy temu zapobiec? Nierzadko spotykam zawodników, którzy wiele swoich wyścigów kończyli defektem. Pytanie na ile decyduje o tym to tzw. pech, a na ile wynika to z niedbałości w doborze i sprawdzeniu sprzętu. Pamiętaj, sprzęt wymaga sprawdzenia przed każdym istotnym wyścigiem i to nie tylko na stojaku, ale również podczas choćby lekkiej przejażdżki.

Ostatnia, jednak w moim odczuciu równie ważna… Psychologia

Aspekty psychologiczne w sportach wytrzymałościowych odgrywają niezwykle ważną rolę. Dzisiejszy sport zawodowy nie wyobraża sobie funkcjonowania bez specjalistów od „głowy”, a psychologia sportu stała się prężnie rozwijającą dziedziną nauki.

Warto zacząć analizować cechy psychologiczne od kwestii fundamentalnych, czyli ustalenia priorytetów i odpowiedzieć sobie na pytanie: Jakie miejsce w moim życiu zajmuje sport?

Głównie wśród ambitnych amatorów widzimy zaniedbywanie życia rodzinnego czy nawet zawodowego na rzecz treningu. Właściwa organizacja oraz umiejętność odpuszczenia w odpowiednim momencie wydaje się być kluczowa dla „spokojnej głowy” która niejednokrotnie potrafi dać więcej korzyści niż kilka dodatkowych godzin na rowerze.

Bardziej specyficzne dla kolarstwa umiejętności psychologiczne takie jak utrzymanie właściwej motywacji czy optymalnego pobudzenia w trakcie wyścigu to również elementy, które wymagają treningu i planowania. Obecnie mamy dostęp do wielu materiałów dotyczących treningu mentalnego dla sportowców. Warto zwłaszcza w okresie przygotowawczym ukierunkować się na kształtowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem wyścigowym, nadmiernym, czy też zbyt niskim pobudzeniem, jak również utrzymaniem właściwej motywacji przez cały sezon.

Podchodząc kompleksowo do treningu kolarskiego nie możemy zamykać się zbytnio na dyspozycji fizycznej i poświęcać jej całej uwagi treningowej, tym bardziej zawodnicy z kilkuletnim stażem treningowym u których progresja w tym obszarze z reguły jest bardzo trudna i niewielka.

Mamy początek zimy oraz czas przemyśleń dotyczących nowego sezonu. Warto w tym okresie zwrócić uwagę na elementy które nas ograniczają w takim sposób, aby być przygotowanym za równo mentalnie jak i fizycznie do rywalizacji sportowej.